มะเร็งปอด
มะเร็งปอด เป็นเนื้องอกชนิดหนึ่งของหลอดลมและปอด แต่เป็นชนิดที่ร้ายแรง เริ่มแรกมะเร็งปอดจะเป็นก้อนขนาดเล็ก หากปล่อยไว้ก้อนจะโตขึ้นลุกลามเข้าแทนที่เนื้อปอดปกติ และกระจายไปสู่อวัยวะอื่นๆ เช่น ตับ สมอง กระดูก เป็นต้น
สาเหตุและปัจจัยเสี่ยง
| | 1. | บุหรี่ จาก การศึกษาวิจัยของนักวิทยาศาสตร์และแพทย์ทั่วโลกยืนยันว่า มะเร็งปอดเกี่ยวข้องโดยตรงกับการสูบบุหรี่ ทั้งผู้สูบเอง และผู้ได้รับควันบุหรี่ |
| | • | การสูบบุหรี่เป็นสาเหตุสำคัญของการเกิดมะเร็งปอด |
| | • | ผู้สูบบุหรี่โดยเฉลี่ยมีโอกาสเป็นมะเร็งปอดมากกว่าผู้ไม่สูบบุหรี่ 12 เท่า |
| | • | ผู้ที่สูบบุหรี่นานไม่เกิน 20 ปี จะมีอัตราเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งปอดมากกว่าผู้ไม่สูบบุหรี่ ถึง 9 เท่า |
| | • | ผู้ที่สูบบุหรี่นานระหว่าง 21-40 ปี มีอัตราเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งปอดมากกว่าผู้ไม่สูบบุหรี่ ถึง 30 เท่า |
| | • | ผู้ที่สูบบุหรี่นานระหว่าง 41-60 ปี มีอัตราเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งปอดมากกว่าผู้ไม่สูบบุหรี่ ถึง 47 เท่า |
| | • | ผู้ที่เป็นมะเร็งปอดร้อยละ 80 จะเสียชีวิตภายใน 1 ปี |
| | • | ผู้ที่ต้องดูดควันบุหรี่ของคนอื่น เสี่ยงต่อการเป็นโรคมะเร็งด้วย |
| | ประโยชน์ของการหยุดบุหรี่ | |
| | • | ถ้าผู้สูบบุหรี่ สามารถหยุดบุหรี่ได้ทัน ก่อนที่ปอดจะได้รับความเสียหายอย่างถาวร โอกาสของการเกิดโรคมะเร็งปอดจะลดลงทันที |
| | • | ผู้สูบบุหรี่ สามารถหยุดสูบบุหรี่ได้นาน 10-15 ปี จะลดอัตราเสี่ยงของโรคมะเร็งปอดได้ครึ่งหนึ่ง |
| | • | สำหรับผู้ที่เป็นมะเร็งปอดแล้ว การเลิกสูบบุหรี่จะทำให้อาการดีขึ้น และอยู่ได้นานขึ้นกว่าผู้ที่ยังคงสูบบุหรี่ต่อไป |
| | 2. | แอสเบสตอส (Asbestos = สารใยหิน) |
| | | เป็นแร่ธาตุที่ใช้ในอุตสาหกรรมหลายชนิด เช่น การก่อสร้าง โครงสร้างอาคาร ผ้าเบรค ครัช ฉนวนความร้อน อุตสาหกรรมสิ่งทอเหมืองแร่ |
| | • | ผู้ที่เสี่ยง ได้แก่ ผู้ที่ทำงานในสิ่งแวดล้อมที่มีการใช้แอสเบสตอส เป็นส่วนประกอบ |
| | • | ระยะเวลาที่สัมผัสฝุ่นแอสเบสตอสจนเป็นมะเร็งปอด อาจใช้เวลา 15-35 ปี |
| | • | ผู้ที่ไม่สูบบุหรี่ แต่ทำงานกับฝุ่นแร่แอสเบสตอส เสี่ยงต่อมะเร็งปอด มากกว่าคนทั่วไป 5 เท่า |
| | 3. | เรดอน เป็นก๊าซกัมมันรังสีไม่มีสี ไม่มีกลิ่น ไม่มีรส เกิดจากการสลายตัวของแร่ยูเรเนี่ยมในหินและดิน กระจายอยู่ในอากาศและน้ำใต้ดินในที่ๆ อากาศไม่ถ่ายเท เช่น ในเหมืองใต้ดิน อาจมีปริมาณมาก ทำให้มีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคมะเร็งปอดได้ |
| | 4. | มลภาวะในอากาศ ได้แก่ ควันพิษจากรถยนต์ และโรงงานอุตสาหกรรม เป็นต้น |
อาการ : ระยะแรกของโรค จะไม่มีอาการใดๆ บ่งชี้อย่างแน่ชัด เมื่อโรคลุกลามมากแล้วอาการที่อาจพบ ได้แก่
| | • | ไอเรื้อรัง \ ไอเป็นเลือด |
| | • | หอบเหนื่อย \ เจ็บแน่นหน้าอก |
| | • | น้ำหนักลดรวดเร็ว \ เบื่ออาหาร |
| | • | กลืนอาหารลำบาก |
| | • | เสียงแหบ |
| | • | มีก้อนที่คอ (มะเร็งกระจายมาตามต่อมน้ำเหลืองที่คอ) |
| | • | ปวดกระดูกซี่โครง ไหปลาร้า ปวดกระดูกสันหลัง (มะเร็งกระจายมากระดูก) |
| | • | แขน ขา อ่อนแรง (มะเร็งกระจายไปสมอง) |
| | • | ไม่สามารถกลั้นปัสสาวะ อุจจาระได้ |
| | โดยอาการดังกล่าว มักเป็นอาการร่วมของโรคต่างๆ ได้ เพราะฉะนั้นหากมีอาการดังกล่าวควรพบแพทย์เพื่อรับการรักษาและวินิจฉัยที่ถูก ต้องต่อไป | |
การวินิจฉัย
| | 1. | ถ่ายภาพเอกซเรย์ปอด, เอกซเรย์คอมพิวเตอร์ |
| | 2. | ตรวจเสมหะที่ไอออกมาเพื่อหาเซลล์มะเร็ง (Sputum Cytology) |
| | 3. | ส่องกล้องตรวจดูภายในหลอดลม (Bronchoscopy) |
| | 4. | ขลิบชิ้นเนื้อจากหลอดลมหรือต่อมน้ำเหลืองบริเวณไหปลาร้า ไปตรวจเพื่อการวินิจฉัยทางพยาธิวิทยา (Biopsy, Scalene node biopsy) |
การรักษา
| | 1. | การผ่าตัด |
| | 2. | รังสีรักษา |
| | 3. | เคมีบำบัด |
| | 4. | การรักษาแบบผสมผสานวิธีดังกล่าวข้างต้น |
| | 5. | การรักษาแบบประคับประคอง |
การป้องกัน
| | 1. | เลิกสูบบุหรี่ |
| | 2. | หลีกเลี่ยงการได้รับมลพิษในสิ่งแวดล้อม |
| | 3. | รับประทานผักและผลไม้ให้มากขึ้น และอาหารที่มีวตามินซี วิตามินอี รวมทั้งเซเลเนียม เช่น ข้าวซ้อมมือ รำข้าว และออกกำลังกายสม่ำเสมอ อาจลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคมะเร็งปอด |
| | 4. | การรับประทานอาหารที่มีไขมันสูง การดื่มสุรา อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคมะเร็งปอดได้ |
แหล่งข้อมูล : สถาบันโรคทรวงอก
ข้อมูลสุขภาพที่เกี่ยวข้อง
- การตรวจหามะเร็งในระยะเริ่มแรก
- มาทำความรุ้จักกับมะเร็งปอดให้มากขึ้น
- เส้นทางแพร่กระจายของมะเร็งปอด
- เคมีบำบัดคืออะไร
- การป้องกันและลดความเสี่ยงโรคมะเร็ง
นาย ณรงค์ อมรจิตรเวชกุล ม.6/6 เลขที่ 28
